Kurs na suwnice – krok po kroku

Czym jest suwnica? Zgodnie z definicją suwnica jest urządzeniem służącym do poziomego i pionowego przemieszczania ładunków (ew. ludzi lub zwierząt) w ruchu przerywanym na niewielkie odległości. Suwnica jest wyposażona w mechanizm opuszczania i podnoszenia (wciągarkę lub wciągnik).

Podział suwnic

Suwnice można dzielić według różnych kryteriów, np. ze względu na napęd, przeznaczenie, czy budowę konstrukcji nośnej. Najistotniejszym kryterium jest jednak sposób sterowania. Suwnice dzielą się na sterowane:

• z kabiny
• z poziomu roboczego
• zdalnie
• zdalnie i z kabiny

Zastosowanie suwnic

Powszechnie używa się suwnic w transporcie, magazynowaniu, przeładunkach, a także w procesach produkcyjnych. Przemieszczanie przedmiotów za pomocą suwnicy jest ograniczone długością toru jej jazdy, zakresem jej opuszczania i podnoszenia, a także szerokością samego mostu.

Być pracownikiem obsługującym suwnice – od czego zacząć?

Obsługa suwnic nie może być wykonywana przez osoby bez specjalnych uprawnień. Nie wystarczy jednak samo szkolenie obsługi suwnic. Procedura uzyskania uprawnień na obsługę suwnic jest dwuetapowa. Po przejściu odpowiedniego szkolenia kandydata czeka jeszcze egzamin państwowy, po zdaniu którego otrzymuje się legitymację od Urzędu Dozoru Technicznego.

Kurs na suwnice

Szkolenia prowadzone są przez prywatne, uprawnione do tego podmioty, działające na wolnym rynku. Ceny kursu na suwnice są różne, najczęściej utrzymują się jednak w graniach kilkuset złotych. Dostępność szkoleń zależy od aktualnego zapotrzebowania i nasycenia rynku. W większych miastach, zwłaszcza wojewódzkich, nie powinno być problemu ze znalezieniem dostępnego kursu. Wymagania dla kandydatów na szkolenie są jasne i konkretne oraz takie same we wszystkich kształcących ośrodkach. Konieczne jest wykształcenie co najmniej podstawowe, ukończony 18 rok życia oraz zaświadczenie od lekarza medycyny pracy o braku przeciwwskazań zdrowotnych. W cenie zawarte jest najczęściej kilkadziesiąt godzin zajęć teoretycznych i praktycznych, warto natomiast pamiętać, że opłata nie musi obejmować ceny egzaminu państwowego. Dobrze również zwrócić uwagę na proporcje między zajęciami teoretycznymi a praktycznymi.

Egzamin państwowy

Po przejściu szkolenia wymagane jest jeszcze zdanie egzaminu państwowego przed komisją Urzędu Dozoru Technicznego. Na stronie Urzędu zamieszczone są informacje dotyczące miejsca i czasu planowanych egzaminów. Egzamin jest płatny, opłata wynosi ok. 150 zł. Egzamin składa się z części teoretycznej i praktycznej. Trzeba pamiętać, że istnieją dwa rodzaje uprawnień na suwnice. Oznaczone są one symbolami: „I S:” – na suwnice sterowane z kabiny oraz „II S” na suwnice hakowe ogólnego przeznaczenia sterowane z poziomu roboczego (w tym bezprzewodowo). Przed egzaminem można sprawdzić przykładowe pytania zamieszczane w Internecie jak i poszukać na forach tematycznych relacji z przebiegu egzaminów. Powinno to jednak stanowić jedynie dodatek, ponieważ nic nie zastąpi dobrze przeprowadzonego kursu.

Co trzeba umieć, co trzeba wiedzieć?

Część teoretyczna

Część teoretyczna sprawdza nie tylko samą wiedzę o obsługiwaniu suwnic. Egzaminowany powinien być przygotowany na pytania o podział uprawnień na suwnice, a nawet o kompetencje i umiejscowienie w administracji publicznej Urzędu Dozoru Technicznego. Tego typu pytania nie stanowią jednak sedna części teoretycznej, głównie trzeba wykazać się wiedzą na temat budowy, podziału według różnych kryteriów, danych technicznych suwnic. Mogą paść polecenia o krótkie omówienie takich parametrów jak np. udźwig, prędkość jazdy wózka, grupę natężenia pracy. Sprawdzana jest również wiedza na temat lin stalowych, zawiesi i ich oznaczeń, urządzeń zabezpieczających. O tym wszystkim można dowiedzieć się na kursie, nawet startując od zera i nie znając tych pojęć przed pierwszymi zajęciami. Oczywiście pojawią się również pytania dotyczące bezpieczeństwa pracy na stanowisku operatora. Dodatkowym atutem, a czasem nawet obowiązkowym wymogiem, jest wskazanie podstawy prawnej przy swojej odpowiedzi.

Część praktyczna

Mogłoby się wydawać, że część praktyczna to po prostu weryfikacja praktycznych umiejętności egzaminowanego. W tym miejscu warto jednak ostrzec szczególnie tych, którzy wcześniej niezależnie od uprawnień mieli już kontakt z obsługą suwnicy. Praktyka bez przygotowania teoretycznego wytwarza często nieprawidłowe nawyki, które na pewno nie umkną komisji egzaminacyjnej. Poza tym przed zapisaniem się na kurs dobrze jest sprawdzić, czy sprzęt na jakim odbywają się zajęcia praktyczne odpowiada temu, jakim dysponują egzaminatorzy. Zdarza się również, że prywatne przedsiębiorstwa dysponują starym sprzętem niespełniającym wymogów technicznych określonych w przepisach. Może to spowodować trudności w obsłudze sprzętu na egzaminie, zwłaszcza gdy kurs na suwnice niedostatecznie przygotował do części praktycznej.

Czy warto?

Na to pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Wszystko zależy od aktualnego zapotrzebowania rynku, miejsca zamieszkania, uprzemysłowienia regionu itd. Na pewno można jednak wskazać ogólną tendencję niedoboru wykwalifikowanych robotników. W obecnych czasach uprawnienia do pracy na poszczególnych stanowiskach są rzetelnie sprawdzane – pracodawcy sprawdzają potencjalnych pracowników, ponieważ sami obawiają się kontroli odpowiednich organów państwa. Nie ma więc co liczyć na ominięcie wymagania legitymacji od UDT. W stosunku do liczby stanowisk, do których dostęp daje zakończony zdanym egzaminem kurs na suwnice, na pewno jego cena nie jest wygórowana, zwłaszcza jeśli porównać ją np. z ceną kursów na prawo jazdy kategorii D.

Podsumowanie

Droga do zostania operatorem suwnicy nie jest najprostsza spośród wszystkich zawodów, ale na pewno nie jest drogą przez mękę, możliwą do przejścia tylko przez najbardziej zdeterminowanych. Regulacja zawodów związanych z obsługą maszyn może wydawać się uciążliwym utrudnieniem dla przedsiębiorców, ale o wiele ważniejsze są jej dobre strony. Nie tylko przyczynia się do zwiększenia bezpieczeństwa i efektywności na tym stanowisku pracy, ale też daje lepszą pozycję na rynku pracy osobom posiadającym wymagane uprawnienia. Chętnym pozostaje więc wyszukanie najlepszego kursu i rozpoczęcie drogi do tego zawodu.